უნიფორმა და უსაფრთხოება

ტექნიკური რეგლამენტი მშენებლობის უსაფრთხოების შესახებ, განსაზღვრავს სამშენებლო მოედანზე უსაფრთხოების მოთხოვნებს, რომელთა შორის ერთ-ერთის თანახმად, მუშებსა და ინჟინერ-ტექნიკურ პერსონალს სამშენებლო მოედანზე ყოფნისას უნდა ეცვათ სპეცტანსაცმელი, სამუშაო ფეხსაცმელი; უნდა ეკეთოთ სხეულის ღია ნაწილების დამცავი საშუალებები (ხელთათმანები, სათვალეები და სხვა) და ეხუროთ ჩაფხუტები, ხოლო სპეციალური სამუშაოები უნდა შესრულდეს სათანადო აღჭურვილობის გამოყენებით.

როგორი უნდა იყოს სპეცტანსაცმელი და  სამუშაო ფეხსაცმელი?

ნუ იფიქრებთ, რომ სამუშაო ტანსაცმელი უხეშ სამოსს მოიაზრებს, რომლის დანიშნულებაც, მხოლოდ, მტვრის ამტანობა და ლაქების, საღებავების, მაზუთისა თუ სხვა მსგავსი ნივთირებებისგან სხეულის დაცვაა. თანამედროვე უსაფრთხოებისა და სპეცტანსაცმლის წინაშე გაცილებით სერიოზული მოთხოვნები დგას:

• მაქსიმალური მოხერხებულობა მთავარი მოთხოვნაა, რაც შრომის ნაყოფიერებასაც ხელს უწყობს, რადგან ასეთი ტანსაცმლის შექმნისას გათვალისწინებულია: ოპტიმალური ფასონი; საქმიანობის სფეროსთვის ყველაზე შესაფერისი ქსოვილი; საიმედო ფურნიტურა - ღილები, დუგმები, ელვა შესაკრავები და ა.შ.;
• გამძლეობა და საიმედოობა ასევე მნიშვნელოვანი მოთხოვნაა უსაფრთხოების მიმართულებით. ნაჭერმა მრავალჯერადად რეცხვას უნდა გაუძლოს, ისე რომ თვისებები არ შეეცვალოს;
• პერსონალის იდენტიფიცირება - ესეც ერთ-ერთი მოთხოვნაა უნიფორმის მიმართ. ხშირად სწორედ ფორმის მიხედვით განირჩევიან ერთმანეთისგან კონკრეტული სფეროს წარმომადგენლები - იქნება ეს მშენებლობის, რკინიგზის, ვაჭრობისა, კომუნალური მომსახურების, სამედიცინო თუ სხვა სფეროების თანამშრომლები. პერსონალის იდენტიფიცირებისთვის ითვალისწინებენ სამუშაო სფეროს მახასიათებლებს, მათ შორის - კლიმატურ პირობებსა და საწარმოო რისკის ფაქტორებს.

ზამთრის უნიფორმა და ზაფხულის უნიფორმა

სპეცტანსაცმელი, ხშირ შემთხვევაში, სეზონურია - საზამთრო და საზაფხულო.  ზამთრისამ ადამიანი უნდა დაიცვას როგორც სამუშაოსთან დაკავშირებული გარე რისკ-ფაქტორებისგან, ასევე დაბალი ტემპერატურისგან, ქარისგან, წვიმისგან. ამიტომ ზამთრის სპეცტანსაცმელი იკერება სპეციალური თერმული ან დათბილული და წყალგაუმტარი ქსოვილისგან.

საზაფხულო სპეცტანსაცმლისთვის კი მსუბუქი და გამძლე ნატურალური ქსოვილი გამოიყენება.

არსებობს ასევე უნივერსალური სამოსი, რომელიც გათვლილია ყველა სეზონისთვის - მაგალითად, ასეთი შეიძლება საწვიმარი ლაბადა, ასევე საწვიმარი ქურთუკი და შარვალი.

სასიგნალო ფორმა

სასიგნალო უნიფორმა ცუდი ხილვადობის პირობებისთვის არის შექმნილი. მასში გამოწყობილი ადამიანი ადვილად შესამჩნევი ხდება, რაც განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ისეთ ობიექტზე, რომელიც ცუდი ხილვადობის მხრივ მაღალი რისკის ზონაში მდებარეობს.

ასეთი ფორმის მთავარი მახასიათებელია დღის საათებში მზის სხივების ამრეკლი უნარი და ღამის საათებში მანათობელი ეფექტის შექმნა.

მაღალი ხილვადობის ამგვარ სამოსს უნდა ჰქონდეს ამრეკლავი ელემენტები, რათა ადამიანი დანახვა ადვილი იყოს დღის ნებისმიერ დროს. სასიგნალო ფორმის ამრეკლი ელემენტები არ უნდა იყოს დაზიანებული, გაკაწრული და ა.შ.

უნდა იყოს ამტანი რეცხვის მიმართ და რეცხვის პროცესში არ უნდა ზიანდებოდეს ამრეკლი ელემენტები.

უნდა იყოს ნათელი ფერის. ყველაზე პოპულარულია ყვითელი სამუშაო ქურთუკი, ასევე, ყვითელი, ნარინჯისფერი, ლიმონისფერი ან ღია მწვანე ფერის უსაფრთხოების ჟილეტი.

სასიგნალო სპეცტანსაცმელი, ასევე, აუცილებელი ელემენტია ველოსიპედისტის ეკიპირებაში. ეს საშუალებას მისცემს მძღოლებს, დროულად შენიშნონ მომავალი ველოსიპედისტი.

სპეცტანსაცმლის სახეობები

სპეცტანსაცმლის დანიშნულებაა ადამიანის დაცვა ნეგატიური ფაქტორების ზემოქმედებისგან, რომლების განსხვავებულია ორგანიზაციის პროფილიდან გამომდინარე.   შესაბამისად, არსებობს სპეცტანსაცმლის ბევრი სახეობა.

კომპანია ინგკოს სპეცტანსაცმლის ასორტიმენტშია:

• სამუშაო ტანსაცმელი;
• ჟილეტები;
• საწვიმრები;
• ქურთუკები;
• ფეხსაცმელები;
• რეზინის ჩექმები;
• ჩაფხუტები;
• სახის დამცავი ნიღბები;
• სათვალეები;
• უსაფრთხოების ქამრები;
• ყურის დამცავი;
• ხელთათმანები.

უსაფრთხოების ჟილეტი

სპეცტანსაცმლის ყველაზე გავრცელებული ფორმაა უსაფრთხოების ჟილეტი, რომელიც სასიგნალო სპეცტანსაცმელია და მას ტანსაცმლის გარეთ იცვამენ. უსაფრთხოების ჟილეტი, ძირითადად, არის ყვითელი, ნარინჯისფერი, ლიმონისფერი ან ღია მწვანე ფერის.

სამუშაო ფეხსაცმელი

სამუშაო ფეხსაცმელიც, ისევე როგორც სამუშაო ტანსაცმელი, უპირველესად უნდა იყოს კომფორტული და შრომით პროცესში საიმედოდ დაიცვას ფეხი მოსალოდნელი საწარმოო ტრავმებისგან.

სამუშაო ფეხსაცმლის დანიშნულებაა:

• მექანიკური დაზიანებისგან დაცვა - როგორიცაა, გახვრეტა, გაჭრა, დარტყმა, ვიბრაცია;
• მოცურების საწინააღმდეგო დაცვა;
• მაღალი ან დაბალი ტემპერატურისგან დაცვა;
• ბიოლოგიური ფაქტორებისგან დაცვა;
• ელექტროდენისგან დაცვა;
• ქიმიური გამაღიზიანებლებისგან დაცვა.

სამუშაო ნიმუშებს შორის ხშირად გვხვდება რეზინის ფეხსაცმელი, დაბალყელიანი რეზინის ფეხსაცმელი, ასევე - ფეხსაცმელი მშენებლებისთვის, სამედიცინო პერსონალისთვის,  ქიმიური საწარმოს პერსონალისთვის და ა.შ.

სამუშაო ჩაფხუტი და სახის დამცავი ნიღაბი

შრომის უსაფრთხოების ინვენტარი აუცილებლად მოიაზრებს როგორც სამუშაო ჩაფხუტს, ასევე სახის დამცავი ნიღაბს. ისინი უმნიშვნელოვანესი ელემენტებია ადამიანის უსაფრთხოებისთვის როგორც საწარმოში, ასევე მშენებლობაზე.

სამუშაო ჩაფხუტი საიმედოდ იცავს თავს ტრავმისგან, რომელიც შეიძლება გამოიწვიოს, მაგალითად, მშენებლობაზე სამუშაო ინსტრუმენტებისა თუ წვრილი ნარჩენების ჩამოცვენამ.

იმისთვის, რომ გამძლე და თქვენზე მორგებული ალტერნატივა შეარჩიოთ, ყურადღება უნდა მიაქციოთ შემდეგ პარამეტრებს:

• ჩაფხუტის კორპუსს - ჩაფხუტის მასალა უნდა იყოს დარტყმაგამძლე პლასტმასა, პოლიეთილენი, მინაბოჭკოვანი არმირებული პოლიმერი.
• ჩაფხუტის ვიზორს - ეს ჩაფხუტის ყველაზე კომპაქტური ელემენტია, რომელიც თვალებზეა გადმოწეული და იცავს თვალებს მტვრისა და მზისგან.
• ამორტიზატორს - ეს ჩაფხუტის შიდა ნაწილის შემადგენელი ელემენტია, რომელიც არბილებს დარტყმის ძალას.

სამუშაო ჩაფხუტის სექსპლუატაციო ვადა 3 წელია, თუმცა თუკი ჩაფხუტზე წვრილი ბზარები გაჩნდა, ის სასწრაფოდ უნდა შეიცვალოს.

ასევე, შეძენისას გაითვალისწინეთ სამუშაოს სპეციფიკა - იქნება ეს ელექტროსამონტაჟო სამუშაოები, სიმაღლეზე სამუშაო,  ცხელ ლითონებთან მუშაობა თუ სხვ.;

სახის დამცავი ნიღაბი

სახის დამცავი ნიღაბი ერთგვარი ფარია, რომელიც სახეს იცავს კუთხსახეხით (ბარგალკა) მუშაობის დროს.

სახის დამცავი ფარის შერჩევისას მნიშვნელოვანია, ყურადღება მიაქციოთ, ხარისხიანად არის თუ არა მიმაგრებული ნიღაბზე თასმები და შეიძლება თუ არა მათი მჭიდროდ მოჭიმვა, რადგან ძალიან მოუხერხებელია, როცა მუშაობის პროცესში, თავის წინ დახრის დროს ნიღაბი გამოძრავდება. 

ეს აღჭურვილობა მზადდება ორგმინისგან ან პოლიკარბონატისგან. ხარისხიანმა მასალამ ასხლეტილი ნაპერწკლის მოხვედრას უნდა გაუძლოს.

სამუშაო ხელთათმანი

სამუშაო ხელთათმანის დანიშნულებაა მექანიკური დაზიანებისგან, აგრესიული ქიმიური ნაერთების ზემოქმედებისგან, კრიტიკულად მაღალი ან დაბალი ტემპერატურისგან დაცვა.

ამ აქსესუარის მასალა შეიძლება იყოს: ნიტრილით დაფარული ბამბა, მიკრობოჭკო, PU ტყავი (ხელოვნური ტყავი), PVC (პოლივილინქლორიდი)...

სამუშაო ხელთათმანის შერჩევისას უნდა გაითვალისწინოთ, მისი:

• ერგონომიულობა (გაბარიტები და ზომა);
• ფუნქციონალურობა (წყალგაუმტარობა, მედეგობა აგრესიული გარემოს, ცხიმების, ნავთობპროდუქტების  მიმართ. ნაკერის სიმტკიცე დეფორმაციისას);
• ესთეტიკური მაჩვენებლები (გარეგნული მხარე და ფუნქციურ-კონსტრუქციული თავისებურებები).

 დასკვნის სახით:

როგორც პრაქტიკამ უკვე აჩვენა, სპეცტანსაცმელი ყოველთვის სანდო მწარმოებლისგან უნდა შეიძინოთ - ამით ადამიანის უსაფრთხოებაც მაქსიმალურად დაცული იქნება და ჯიბისთვისაც ეკონომია გაკეთდება, რადგან ხარისხიანი სამუშაო ტანსაცმელი ხშირად შეცვლას არ მოითხოვს.